Συνέντευξη Ανδρέας Μπονόβας: «Κάναμε προετοιμασία στις... ταβέρνες! Έτσι ξεκίνησαν τα πέτρινα χρόνια του Ολυμπιακού!»

Ο Ανδρέας Μπονόβας, ένας από τους πλέον θρυλικούς «κοντούς» των ελληνικών γηπέδων τη δεκαετία του ’80 αφηγείται ανέκδοτες ιστορίες από την καριέρα του στον ΠΑΣ Γιάννινα, τον Ολυμπιακό και τον Ηρακλή.

Βρισκόμαστε στο 1986! Η Ρίτα Σακελλαρίου παρουσιάζει το βίντεο κλιπ του αξέχαστου «Είναι γάτα ο κοντός με τη γραβάτα» σε στίχους του Νίκου Καρβέλλα. Την ίδια περίοδο ένας… θρυλικός κοντός των ελληνικών γηπέδων, πρωταγωνιστεί στην επιστροφή του Ολυμπιακού στα πρωταθλήματα και τον οδηγεί στον τελευταίο τίτλο πριν από την έναρξη των «πέτρινων» χρόνων του. 36 χρόνια μετά ο Ανδρέας Μπονόβας συναντά τον Γιώργο Μπιτσικώκο και λύνει μεγάλα μυστήρια για την περίφημη δεκαετία των ’80s.

Τι συνέβη στην περίφημη προετοιμασία του Ολυμπιακού το καλοκαίρι του 1987 όταν ο αείμνηστος Αλκέτας Παναγούλιας αποφάσισε να πραγματοποιηθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες; Γιατί όταν ήρθε ο Κοσκωτάς στον Πειραιά ο Μπονόβας μετακόμισε στον Ηρακλή του Βασίλη Χατζηπαναγή; Είχε ή δεν είχε πρόβλημα με την όρασή του ο Καζιμιέρσκι όταν πήρε μεταγραφή στους «ερυθρόλευκους»; Όλες οι απαντήσεις σε μια απολαυστική και άκρως αποκαλυπτική συνέντευξη!

Photo Credits: Eurokinissi | Κλόντιαν Λάτο

Με καταγωγή από την Ασφάκα Ιωαννίνων, ο Ανδρέας Μπονόβας αποδείκνυε από τα πρώτα του βήματα, ότι όσο μπόι του έλειπε, τόσο… ταλέντο ξεχείλιζε! Η διαδρομή ΠΑΣ Γιάννινα, Ολυμπιακός, Ηρακλής και οι είκοσι συμμετοχές του στην Εθνική Ελλάδος άφησαν πίσω τους αναμνήσεις μιας ζωής, από έναν εγκεφαλικό μέσο που χαρακτηριζόταν από το πανέξυπνο παιχνίδι του, την ταχύτητα σκέψης και την εξαιρετική τεχνική κατάρτιση.

«Οι άνθρωποι του ΠΑΣ Γιάννινα με είδαν να τρέχω 3.000 μέτρα στο στίβο και εντυπωσιάστηκαν από την αντοχή μου»

Να ξεκινήσουμε από την αρχή. Πώς ήταν για εσάς τα παιδικά σας χρόνια και πότε είπατε ότι “εγώ θα παίξω μπάλα;”.

Τα παιδικά μου χρόνια δεν ήταν εύκολα, γιατί οι γονείς μου ήταν μετανάστες στη Γερμανία και εγώ έμενα στο χωριό με την γιαγιά και τον παππού. Ξέρω τι θα πει “ξενιτιά”, αλλά και τι σημαίνει να μεγαλώνει ένα παιδί χωρίς τους γονείς του. Στα 14 πήγα στα Δολιανά στο οικοτροφείο για να μπορέσω να πάω στο γυμνάσιο, γιατί οι παππούδες μου δεν μπορούσαν να με βοηθήσουν. Μετά ζήτησα να γραφτώ στην ομάδα του χωριού μου, αλλά επειδή ο μπαμπάς μου ήταν στη Γερμανία, υπέγραψε ο θείος μου ο Χρήστος το δελτίο. Πάντως όταν πήγα να παίξω το πρώτο μου παιχνίδι, δεν είχα φωτογραφία και έκοψα αυτή από το διαβατήριο, με το οποίο πήγαινα τα καλοκαίρια στη Γερμανία να δω τους γονείς μου.

Εκεί σας είδαν από τον ΠΑΣ και σας πήραν στην ομάδα;

Όχι. Πρώτα υπέγραψα στον ΠΑΣ Γιάννια ως αθλητής στίβου. Επειδή είχα μεγάλη αντοχή, πήρα μέρος σε σχολικούς αγώνες στα 3.000 μέτρα. Με είδαν οι προπονητές του ΠΑΣ και με πήραν. Κάποια μέρα, πήρε μέρος σε προπόνηση της ποδοσφαιρικής ομάδας και με είδε ο τότε προπονητής, Αργίροφ. Γνώρισε και τους γονείς μου που είχαν έρθει από τη Γερμανία και έτσι ξεκίνησε η πορεία μου στο ποδόσφαιρο. Ήμουν στον ΠΑΣ από το 1981 έως και το 1986 όταν έφυγα για τον Ολυμπιακό και φυσικά οι αναμνήσεις μου είναι υπέροχες.

Ήρθε η ώρα λοιπόν να φύγετε από τα Γιάννινα και να πάτε στον Ολυμπιακό.

Το καλοκαίρι του ’86. Εγώ στο μεταξύ είχα παίξει στην Εθνική ομάδα ως παίκτης του ΠΑΣ Γιάννινα με προπονητή τον Μίλτο Παπαποστόλου. Έπαιξα με την Ανατολική Γερμανία όπου είχαμε κερδίσει 2-1. Μετά από αυτό το παιχνίδι, ανέβηκε το κασέ μου και έτσι ήρθε και η πρόταση του Ολυμπιακού. Τότε είχα 4 προτάσεις με καλύτερη αυτή του Παναθηναϊκού, που ήταν 35 εκατομμύρια. Θέλανε όμως τότε να με στείλουν στον ΟΦΗ, αλλά εγώ ήμουν αρχηγός στον ΠΑΣ Γιάννινα και δεν ήθελα να πάω εκεί. Ο Ολυμπιακός μου έδειξε ότι με ήθελε πολύ και έτσι τον επέλεξα.

«Όταν με είδε ο Νταϊφάς τη μέρα που πήγα να υπογράψω στον Ολυμπιακό νόμιζε ότι ήμουν… ο γιος του προέδρου του ΠΑΣ Γιάννινα. Δεν πίστευε ότι ήμουν ποδοσφαιριστής»

Έχω διαβάσει για την ιστορία, ότι εσείς ήσασταν στο χωριό σας.

Ναι πραγματικά εκεί με βρήκε στο καφενείο του χωριού ο τότε πρόεδρος του ΠΑΣ Γιάννινα, Χρήστος Μήτσης και μου είπε: “Φεύγουμε. Πάμε στην Αθήνα να υπογράψεις στον Ολυμπιακό”. Να σου πω όμως, πως εγώ είχα περάσει στην γυμναστική ακαδημία στην Αθήνα και ήδη από το 1984 έκανα κάποιες προπονήσεις στην ΑΕΚ. Εκεί προπονητής ήταν ο Αντώνης Γεωργιάδης και όταν πήγε στον Ολυμπιακό με ζήτησε.

Ξέρω και πως η ιστορία με την υπογραφή σας στον Ολυμπιακό, έχει και αυτή ιδιαίτερο ενδιαφέρον.

Εγώ δεν είχα μάνατζερ και έμενα στο ξενοδοχείο που έμενε πάντα και η αποστολή του ΠΑΣ Γιάννινα. Πήγε ο Μήτσης και μίλησε με τον Ολυμπιακό και την επόμενη μέρα πήγαμε για τις υπογραφές. Στην πόρτα ήταν ο Γεωργιάδης και ο Νταϊφάς. Μπαίνει πρώτος ο πρόεδρος και από πίσω μπήκα εγώ. Ξέρεις τώρα, κοντούλης, ψαρωμένος… Και ρωτάει ο Νταϊφάς: “Ο παίκτης που είναι”; Νόμιζε ότι εγώ ήμουν ο γιός του προέδρου (γέλια). “Καλά θα παίξεις εσύ μπάλα στον Ολυμπιακό;” μου είπε και με πήρε και με πήγε σε μια αίθουσα και μου λέει: “Εδώ που ήρθες έχουν περάσει γίγαντες. Δεληκάρης, Αναστόπουλος, Μητρόπουλος, κανόνισε να με δικαιώσεις”.

Ο Ανδρέας Μπονόβας μέλος της ενδεκάδας της εθνικής Ελλάδος σε αναμέτρηση με την Ανατολική Γερμανία το 1986. Πάνω σειρά: Μίχος, Σκαρτάδος, Μαυρίδης, Μανωλάς, Σαργκάνης, Μητρόπουλος. Κάτω σειρά: Σαραβάκος, Αποστολάκης, Μπονόβας, Αναστόπουλος, Αλαβάντας

Αυτό με το ύψος πάντως, πρέπει να σας “κυνηγούσε”.

Ε βέβαια. Ήταν νωρίτερα ο Δομάζος και στην εποχή μου εγώ, ο Καραβίδας… Εγώ ήμουν όμως εγκεφαλικός παίκτης, ενώ ήμουν και αθλητής στίβου. Είναι γνωστό ότι στα Γιάννινα πρώτα υπέγραψα ως αθλητής στίβου και μετά ως ποδοσφαιριστής. Κατάφερνα και το αντιστάθμιζα αυτό και γι αυτό με έλεγαν “μηχανάκι”. Γι αυτό με επέλεξε και ο ΠΑΣ Γιάννινα και πλήρωσε τότε στο χωριό μου 200.000 δραχμές για να με πάρει.

Στην εποχή σας άλλωστε είχε βγει και το τραγούδι “είναι γάτα ο κοντός με τη γραβάτα”.

Θα σου πω μια ιστορία πάνω σε αυτό. Εγώ όταν πήγα στον Ολυμπιακό έμενα στην Πλατεία Κύπρου, εκεί που είχε το μαγαζί του και το έχει ακόμα ο Πανταζόνας. Εκεί ντυνόταν και ο Λευτέρης Πανταζής. Γίναμε φίλοι και μου λέει μια μέρα: “Μαθαίνω ότι κάνεις ταραχή στα αποδυτήρια. Και ότι είσαι γάτα, ο κοντός με τη γραβάτα”. Έκανε δηλαδή πάντρεμα στα δύο τραγούδια. Την Ταραχή και το “είναι γάτα ο κοντός με τη γραβάτα”.

«Όταν πήγαμε στις Ηνωμένες Πολιτείες για προετοιμασία το καλοκαίρι του 1987, ουσιαστικά δεν κάναμε προπονήσεις, αλλά πηγαίναμε σε ταβέρνες. Μας είχαν δώσει στον καθένα μας 4.000 δολάρια για ψώνια»

Να επιστρέψουμε στα αγωνιστικά τώρα. Πήγες λοιπόν στον Ολυμπιακό και τι βρήκες;

Κατ’ αρχήν ήμασταν έξι παίκτες που γνωριζόμασταν από την Εθνική ομάδα. Αποστολάκης, Μίχος, Μητρόπουλος, Ξανθόπουλος, Αναστόπουλος παίζαμε μαζί, ενώ φυσικά και ο Αποστολάκης είναι κουμπάρος μου. Με πάντρεψε και είχαμε ιδιαίτερα σχέση. Όταν μας είχε πάρει το 1983 ο Μίλτος Παπαποστόλου στην Εθνική Ελπίδων, τότε που είχαμε παίξει τελικό Βαλκανικών αγώνων με τη Βουλγαρία του Στοΐτσκοφ τότε, εγώ ξεκινούσα με ταξί από τα Γιάννινα και περνούσα από το Αγρίνιο για να πάρω και τον Στράτο. Έτσι είχαμε έρθει πολύ κοντά.

Η ενδεκάδα του πρωταθλητή Ολυμπιακού σε αγώνα με τον Πανιώνιο τον Μάιο του 1987. Πάνω σειρά: Ξανθόπουλος, Μητρόπουλος, Παπαμιχαήλ, Παπαχρήστου, Μίχος. Κάτω σειρά: Λεμονής, Αναστόπουλος, Αποστολάκης, Ζελελίδης, Μπάριος, Μπονόβας. 

Θέλω να πάμε κατευθείαν στο καλοκαίρι του ’87. Έχετε πάρει το πρωτάθλημα και τελικά πάτε για προετοιμασία στην Αμερική. Τι έγινε εκεί; Ρωτάω γιατί εκείνο το καλοκαίρι ξεκίνησαν ουσιαστικά τα «πέτρινα χρόνια» της ομάδας, καθώς έκανε να κερδίσει ξανά πρωτάθλημα 9 ολόκληρα χρόνια! Αλκέτας Παναγούλιας τότε στο τιμόνι, με γνωστές τις σχέσεις του με την ομογένεια των ΗΠΑ…

Πήγαμε εκεί γιατί μας είχαν καλέσει και ο Ολυμπιακός θα έπαιρνε και λεφτά. Ουσιαστικά δεν κάναμε προετοιμασία, πηγαίναμε στις ταβέρνες και μας είχαν δώσει και από 4.000 δολάρια για να ψωνίσουμε. Οι συνθήκες για να κάνουμε προετοιμασία δεν υπήρχαν. Άσχημα γήπεδα. Άρχισαν και τα φιλικά σε πλαστικά γήπεδα, αλλά από φυσική κατάσταση δεν κάναμε τίποτα.

Σε ένα από τα φιλικά είχατε παίξει και με την Ρίβερ Πλέιτ.

Εκεί είχε γίνει χαμός. Μπήκαμε δυνατά στο ματς και νομίζω ότι είχε βάλει ένα φοβερό γκολ ο Σάντμπεργκ. Μετά όμως έγινε χαμός. Φούνες μέσα, Γκοϊκοετσέα, Κανίγια. Μου κάνει ένα τάκλιν εμένα ο Γκοϊκοετσέα και έτρεξε αμέσως ο Μητρόπουλος και τον άρπαξε. Μπήκαν όλοι και έγινε χαμός. Στο δεύτερο ημίχρονο μας έκαναν τρία γκολ. Εκεί είδαμε τον Φούνες και τον πήραμε μετά στον Ολυμπιακό.

Ξεκινάει λοιπόν το πρωτάθλημα και η ομάδα δεν πάει καλά.

Ξεκινήσαμε όντως άσχημα, καθώς δεν είχαμε κάνει ουσιαστικά προετοιμασία. Έρχεται λοιπόν ο Κοσκωτάς και αλλάζουν όλα. Έφυγε ο Παναγούλιας και ήρθε ο Λίμπρεχτς. Ήρθαν και παίκτες όπως ο Χατζίδης, 3-4 παιδιά από τη Βόρεια Ελλάδα και αρχίζουμε σιγά σιγά και φτιαχνόμαστε. Ήρθε και ο Φούνες και ο Αγκίρε. Δεν έβγαιναν όμως τα αποτελέσματα.

Στο 6-1 από τον ΠΑΟΚ στις Σέρρες τι έγινε;

Τι να γίνει; Παίξαμε ξαφνικά με παίκτες που δεν τους είχαμε γνωρίσει ακόμα. Ούτε στο λεωφορείο δεν είχαμε κάτσει μαζί. Ήταν 6 ή 7 νέοι παίκτες στην 11άδα, πώς να βρεθούν μεταξύ τους; Αυτό ήταν το μεγάλο λάθος. Πάντως εκείνη τη μέρα, ότι και να έκαναν οι παίκτες του ΠΑΟΚ τους έπιανε. Είχαν κι εκείνον τον ψηλό τον Μπάνον μέσα, μας είχε βάλει στα δίχτυα.

«Αν ο Χατζηπαναγής έπαιζε και κάπου αλλού εκτός Ηρακλή, οι μεγάλοι σύλλογοι της Ευρώπης θα έκαναν ουρά για να τον αποκτήσουν»

Τελειώνει λοιπόν εκείνη χρονιά με τον τελικό του κυπέλλου με τον Παναθηναϊκό και την επόμενη εσείς δεν μένετε.

Πράγματι. Με κάλεσαν το καλοκαίρι και μου είπαν ότι θα πάρουμε τον Κωφίδη από τον Ηρακλή οπότε εγώ έπρεπε να πάω εκεί γιατί με ήθελε ο Ηρακλής ως αντάλλαγμα. Με εκτιμούσε ως αντίπαλο πολύ και ο Χατζηπαναγής, γιατί παίζαμε αντίπαλοι και ποτέ δεν τον είχα κλωτσήσει. Έτσι αναγκάστηκα, εγώ ο Πλίτσης και ο Ορκάς που είναι τώρα σκάουτερ στην Μπόχουμ και πήγαμε στον Ηρακλή.

Δεν μπορώ λοιπόν να μην ρωτήσω για την συνύπαρξη με τον Χατζηπαναγή.

Εντάξει τι να πούμε για τον Βασίλη; Θεωρώ ότι ήταν ο μάγος του ελληνικού ποδοσφαίρου και είναι κρίμα που δεν έπαιξε κάπου αλλού για να πάρει και τίτλους και να παίξει και στην Ευρώπη. Εάν έπαιζε πιστεύω ότι πραγματικά οι μεγάλες ομάδες της Ευρώπης θα έκαναν “ουρά” για να τον αποκτήσουν. Μάλιστα τότε που πήγα παίξαμε με τη Βαλένθια. Είχαμε έρθει 0-0 στο Καυτανζόγλειο και πήγαμε στη ρεβάνς, αλλά ο Μπατάκης ενώ τον πήρε στην αποστολή, δεν τον έβαλε στο ματς. Ούτε και στην παράταση. Εκεί τσακώθηκαν οι δυό τους και ο Χατζηπαναγής έφτασε κοντά στην έξοδο. Εγώ πιστεύω ότι είχε μεγάλη πίεση και η διοίκηση του Ηρακλή και πιστεύω ότι κάτι έγινε εκεί. Ο Κοσκωτάς του είχε δώσει “λευκή” επιταγή, αλλά ο Χατζηπαναγής δεν θέλησε να κατέβει. Πιστεύω ότι έκανε λάθος, αλλά λογικά δεν μπορούσε να γίνει και αλλιώς, από την πλευρά της διοίκησης.

Καζιμιέρσκι και Μπονόβας στην ενδεκάδα του Ολυμπιακού στην πρεμιέρα του πρωταθλήματος της σεζόν 1987-88 στο «Αλκαζάρ» με την ΑΕΛ. 

«Με τον Καζιμιέρσκι μέναμε στο ίδιο δωμάτιο. Όταν η μπάλα ήταν μακριά δεν έβλεπε. Ο Γκμοχ γνώριζε το πρόβλημα του και έλεγε στον Σαραβάκο να… σουτάρει από παντού»

Θέλω να ρωτήσω και κάτι άλλο. Θέλω να μου πείτε για τον Καζιμιέρσκι.

Κατάλαβα, για το αν είχε πρόβλημα στα μάτια.

Ναι ήταν αλήθεια;

Θα σου πω γιατί ήμασταν μαζί στο δωμάτιο. Στην προετοιμασία κατάλαβα ότι δεν πήγαινε κάτι καλά, γιατί πήγαινε κοντά στην τηλεόραση όταν ήθελε να δει κάτι. Μάλιστα παίξαμε με την Πολωνία με την Εθνική ομάδα και μετά από σουτ του Σαραβάκου έφαγε ένα περίεργο γκολ. Όταν η μπάλα ήταν κοντά την έβλεπε. Όταν ήταν μακριά όμως, δεν την έβλεπε. Αυτό ξέρω ότι ο Γκμοχ το είχε πει στον Σαραβάκο, οπότε και ο Δημήτρης όποτε τον έβρισκε μπροστά του, πάντα του σούταρε από μακριά. Απόδειξη ήταν τα γκολ που είχε δεχτεί. Μετά έμαθα ότι στο Βέλγιο όταν πήγε, έκανε επέμβαση και συνέχισε την καριέρα του.

Ακολουθείστε τo SPORTDAY.GR στο Google News